Jeanine Suurmond wordt per 1 september 2024 benoemd tot hoogleraar Inclusieve persoonsgerichte zorg voor kwetsbare burgers aan het Radboudumc / de Radboud Universiteit. Deze leerstoel wordt mede gefinancierd door Pharos, het expertisecentrum gezondheidsverschillen. De leerstoel van Suurmond richt zich op betere toegang tot zorg voor mensen in moeilijker bereikbare en kwetsbare situaties.

Mensen met een lagere opleiding en minder geld leven gemiddeld vijf jaar korter dan mensen met een hogere opleiding of hoger inkomen. Bovendien wordt deze eerste groep gemiddeld 14 jaar eerder ziek, door aandoeningen als diabetes, longziekten, hart- en vaatziekten, overgewicht en depressie. Ook ouderen met een migratieachtergrond ervaren hun gezondheid als minder goed in vergelijking met ouderen met een Nederlandse achtergrond. Deze gezondheidsverschillen tussen burgers vormen het onderzoeksterrein van Jeanine Suurmond, momenteel werkzaam aan het Amsterdam UMC. Per 1 september start zij als hoogleraar Inclusieve persoonsgerichte zorg voor kwetsbare burgers aan de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc. Hierbij werkt zij samen met Pharos, het landelijk expertisecentrum op het gebied van gezondheidsverschillen.

Het werk van Jeanine Suurmond richt zich op de vraag hoe gezondheidsverschillen kunnen afnemen door meer inclusieve en persoonsgerichte zorg. Ze onderzocht onder meer brandwondenzorg en oncologische en palliatieve zorg, maar ook preventieve zorg zoals screening op tuberculose bij asielzoekers en het bevolkingsonderzoek darmkanker. ‘In deze studies zagen we dat zorgverleners regelmatig barrières ervaren met gevolgen voor de zorg. Denk bijvoorbeeld aan een patiënt die de Nederlandse taal niet goed spreekt, of culturele verschillen.’

Daarnaast zag Suurmond dat trainingen en cultuursensitieve informatie voor zorgverleners de zorg voor patiënten verbeteren. ‘Samenwerking met de groepen die we willen aanspreken, is hierbij cruciaal. Deze groepen worden vaak uitgesloten van onderzoek omdat ze de Nederlandse taal niet spreken of wantrouwend tegenover wetenschappelijk onderzoek staan. Ons onderzoek moet anders, bijvoorbeeld door met tweetalige onderzoekers te werken’, aldus Suurmond. De komende jaren onderzoekt ze verder hoe de zorg persoonsgerichter kan worden voor mensen uit kwetsbare groepen.

Bestaanszekerheid
De gezondheid van mensen wordt echter maar voor ongeveer 10% bepaald door de zorg die ze krijgen. Grote gezondheidsverschillen tussen burgers komen met name door verschillen in bestaanszekerheid en leefomstandigheden. Samen met onderzoeksgroep Impuls bouwt Suurmond verder aan eerder door Impuls ontwikkelde methoden om mensen in een achterstandssituatie te ondersteunen. Hierbij wil ze de samenwerking tussen zorgverleners en het sociale domein vergroten, zodat zorgverleners indien nodig de juiste hulp kunnen inschakelen. ‘Iemand die een aantal keer bij de huisarts komt met hoofdpijn, heeft misschien wel financiële zorgen. In dat geval is het mooi als de huisarts laagdrempelig maatschappelijk werk kan inschakelen.’

Onderwijs
Jeanine Suurmond geeft onderwijs over inclusieve zorg aan studenten Geneeskunde, bijvoorbeeld hoe ze een tolk kunnen inschakelen tijdens een consult. In Nijmegen gaat ze verder met de ontwikkeling van dit onderwijs, met name de rol van vooroordelen en discriminatie bij diagnose en behandeling. ‘Hier zit nog een gat. Denk hierbij aan een behandeling die niet gegeven wordt omdat een arts denkt dat de patiënt het niet begrijpt. Of een afbeelding in onderwijsmateriaal van een witte huid met de ziekte van Lyme, en geen donkere huid’, aldus Suurmond. Ook wil ze onderzoeken hoe ze studenten meer kan leren over de invloed van bestaanszekerheid en leefomstandigheden op gezondheid. Ze kijkt hierbij naar de mogelijkheden voor studenten om buiten het ziekenhuis ervaring op te doen, community-based leren. ‘Mijn missie is geslaagd als we op alle terreinen in de zorg én in het onderwijs, diversiteit en gezondheidsverschillen automatisch meenemen.’

Loopbaan
Jeanine Suurmond studeerde Psychologie aan de Universiteit Utrecht. Ze promoveerde in 1998 op onderzoek naar de argumentatie over vluchtelingen en migranten in de Nederlandse media (titel proefschrift: Grenzen aan grenzen. Een analyse van publieke debatten over vluchtelingen en migranten in termen van zorg en rechtvaardigheid). Daarna werkte ze aan de Universiteit Utrecht. Sinds 2003 werkt ze aan het Amsterdam UMC, eerst als onderzoeker en later als principal investigator en universitair hoofddocent. Ook is ze principal educator bij het Amsterdam UMC/Universiteit van Amsterdam op het gebied van diversiteit in het onderwijs. Haar benoeming tot hoogleraar aan de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde gaat in op 1 september 2024 voor een periode van vijf jaar.