Angststoornis

Deze tekst is een aanvulling op de NHG standaard nr. 62 Angststoornis.

Prevalentie:

• Naar de prevalentie van angststoornissen bij migranten in Nederland is nog niet veel onderzoek gedaan. Bij arbeidsmigranten komen angststoornissen meer voor bij de Turkse populatie, bij Marokkanen is het vergelijkbaar met Nederlanders. Bij vluchtelingen en asielzoekers zijn de getallen veel hoger. Zie ook onderwerp Asielzoekers / vluchtelingen.
• In het recente onderzoek van De Wit in Amsterdam is de lifetime prevalentie van angststoornissen 14,9% voor Turks-Nederlandse volwassenen, 9,3% voor Marokkaans-Nederlandse volwassenen en 11,5% voor autochtoon-Nederlandse volwassenen. Bij de Turkse en autochtoon-Nederlandse bevolking vormen vrouwen de meerderheid, bij de Marokkaanse groep zijn dit de mannen.
• Onder Afghaanse, Somalische en Iraakse vluchtelingen en asielzoekers in Nederland wordt nog veel meer angst gerapporteerd, vooral door vrouwen en ouderen.
• De prevalentie ligt het hoogst bij asielzoekers: 40% – waarvan 28,1% posttraumatische stressstoornis – (zie ook onderwerp Post traumatische stress stoornis – PTSS), bij vluchtelingen is dit resp. 25% voor de angststoornis en 10,6% voor PTSS. Naarmate asielzoekers langer in Nederland zijn hebben zij meer last van angsten, waarschijnlijk t.g.v. de onzekerheid over hun verblijfsstatus en toekomst.
• Ongedocumenteerde migranten hebben bijna allemaal veel last van angst, stress en gedeprimeerde stemming – in relatie met hun onzeker bestaan en angst voor politie. Bij de huisarts worden bij hen echter niet meer angststoornissen geregistreerd.
• De verhoogde prevalenties op zichzelf komen niet voor rekening van sociaal-economische verschillen. Wel is het zo dat een goede economische situatie in het land van immigratie, lijkt te leiden tot een betere geestelijke gezondheid bij arbeidsmigranten. Dit geldt echter niet voor vluchtelingen en asielzoekers.

Culturele factoren:

• In sommige talen is de woordenschat om psychische klachten weer te geven beperkt. Zie ook onderwerp Depressie.
  • In Westerse culturen overheersen vaak schuldgevoelens, bij niet-westerse culturen vaak schaamte of gezichtsverlies.
  • Een aantal DSM-factoren rondom paniek gaat niet op in niet-westerse culturen; zoals het criterium dat angst uit het niets optreedt (gaat in niet-westerse culturen juist geleidelijk) en dat de paniek in een paar minuten zijn maximum bereikt (duurt in niet-westerse culturen 15 tot 20 minuten); daarnaast hebben migranten vaak sensaties in het lichaam die niet terug te vinden zijn in de DSM. Catastrofale cognities spelen een sleutelrol. Wat je beschouwt als rampspoed vormt een afspiegeling van je culturele preoccupaties. Als je in een gebied woont met aardbevingen of overstromingen, dan heb je andere culturele modellen dan in een gebied waar geen natuurrampen voorkomen. Bij de paniekstoornis is het dus interessant om te kijken naar de relatie tussen lichamelijke en sociale processen en culturele uitingsvormen van distress.
  • Er is weinig bekend over het effect van cognitieve gedragstherapie (cgt) op migranten.